PERSPEC✝IVA XIV 2015 nr 1 (26)

PERSPEC✝IVA XIV 2015 nr 1 (26)

Wprowadzenie Redaktora

    Prawda broni się sama. Jej siłą jest po prostu prawda. Nie potrzebuje ona czynników zewnętrznych. To ona obdziela autorytetem, a nie odwrotnie, jakoby ktoś nadawał jej status klasyka czy wzoru. Pragnąc zrozumienia, nie szuka wsparcia; dzieląc się mądrością, nie żywi zawistnej urazy; będąc źródłem, nie popija na uboczu. Prawda zazdrośnie pilnując siebie, nie wpada w pychę, bo brzydzi się każdym oparem egoizmu. 
     Inaczej jest z kłamstwem. Jemu atrybut istnienia nie przysługuje, dlatego z natury jest fikcją. Kłamstwo stale szuka poklasku. Bez zewnętrznej etykiety nie funkcjonuje w duchowo-osobowej czy społecznej przestrzeni. Jeśli się mówi, że kłamstwo żyje, to znaczy, że żeruje ono na ideologicznych wyziewach nieetycznego umysłu. Nie funkcjonuje zatem ani w przyrodzie, ani w ludzkiej egzystencjalnej biedzie. Zagnieżdża się wyłącznie w sferze moralnie złych wyborów. 
     Jak prawda koi i raduje, tak kłamstwo konfliktuje i wypala. Prawda kieruje i wzmacnia rozwój danej rzeczy zgodnie z jej wewnętrzną naturą. Kłamstwo, w imię „lepszej” natury, niszczy właściwą. Prawda dialoguje, bo motywuje i poszerza horyzonty, kłamstwo tylko monologuje i bezwstydnie gwałci bezbronnych. Korzystając z encykliki Laudato si’ papieża Franciszka, możemy powtórzyć, że dzisiejszy człowiek potrzebuje nawrócenia ekologicznego (217), czyli ulokowania wszystkich relacji, w tym środowiskowych, i ich konsekwencji w Jezusie – Prawdzie. Oznacza to, że nawrócenie ekologiczne zakłada tzw. ekologię ludzką, tj. „niezbędną relację życia człowieka z prawem moralnym, wpisanym w jego naturę, relację konieczną, by można było stworzyć bardziej godne środowisko” (155). 
     Siłą prawdy, jej ekologiczną strategią, jest moralność, za którą majestatycznie postępuje harmonia, wspaniałomyślność i rozkwit. Prawda jest formułą życia i jej, jeśli tak można powiedzieć, ekologicznym sensem, realizującym się w powołaniu osobowym oraz wspólnotowym. 
     Nie ma wątpliwości, że pięknym owocem prawdy jest nauka, gdy tylko skąpana jest ona w promieniach moralności. Wtedy też, analogicznie do zdrowej żywności, można i należy o niej mówić, że jest ekologiczna. A ponieważ zasady etyczne często wyrażane są językiem religijnym, więc prawdziwość nauki nie może być arbitralnie pozbawiana dialogu zawiązywanego między religią a nauką i to na każdym poziomie jej uprawiania. 
     Zapraszamy szanownych Czytelników do wejścia w krainę naszego czasopisma, prezentującego wiedzę nie tylko stricte teologiczną. Mamy głębokie przekonanie, że ujawniające się w poszczególnych artykułach naukowe poszukiwania charakteryzują się pożądaną czystością, czyli ekologicznością, i dlatego, z racji tak określonej synonimicznie prawdziwości, godne są naszego pokornego polecenia. Życzymy miłych intelektualnych przeżyć.

Ks. Bogusław Drożdż
Redaktor naczelny

Legnica, 29 czerwca 2015 r., w uroczystość Świętych Apostołów
Piotra i Pawła, 
głównych patronów diecezji legnickiej

Artykuły

Ks. Stanisław Araszczuk 
Wpływ tradycji rzymskich na rozwój liturgii Kościoła
INFLUENCE OF ROMAN TRADITIONS ON DEVELOPMENT OF CHURCH’S LITURGY
Abstract
Church’s liturgy just like the whole christianity at the beginning gave rise and developed in the circle of influences of three cultures: Hebrew, greek-Hellenistic and Roman. It seems that Roman culture brought into the liturgy the most precious values, especially concern Roman law. A spirit of the Roman law is present in Church’ liturgy just like any rules and logic of Latin language which became the liturgical language of western Church. The Church took up into its liturgy also garments used by Romans, and as well certain elements of ceremonial of imperial court as a way of faith expression.

Ks. Szymon Cierpik 
Rola kerygmatu we współczesnym duszpasterstwie na przykładzie przygotowania do sakramentu bierzmowania
A ROLE OF KERYGMA IN MODERN MINISTRY BASED ON THE EXAMPLE OF PREPARATION TO THE SACRAMENT OF CONFIRMATION
Abstract
The article came into being based on work with youth within the frames of preparation to the sacrament of confirmation. It is of diagnostic character and defines an environment of youth, specifies attitudes, shows possible interpretation of behavior of young people. The author is not satisfied only with showing the problem but suggests new forms of ministry of youth. Essence of them is concentration on the kerygma which is accepted due to open-ness and dialogue. Then, the accepted kerygma leads to reflection of which theme is living faith. Disposition of young human being after hearing the kerygma is being changed and is more receptive for Good News.

Ks. Bogusław Drożdż 
Ekologiczne potknięcie się świata – refleksja w świetle encykliki Laudato si’ papieża Franciszka
ECOLOGICAL STUMBLE OF THE WORLD – REFLECTION IN THE LIGHT OF THE POPE FRANCIS’ ENCYCLICAL LAUDATO SI’
Abstract
24 May, 2015 the pope francis published encyclical Laudato si’. It makes rich Magisterium of the church in the social field. papal analysis of ecological challenges is to mobilize the responsible persons for constructive action in favor of natural environment protection. These actions are synergistically linked up with promotion of the integral development including all people. Share of the church in the ecological-social mission is being lasted. Horizontally this mission is being extended not only from the human being to the nature, or from factories to holiday places, but definitely from heart to heart. and more precisely: from the converted heart to an indifferent heart due to the sin of power and money abuse.  

Elżbieta Gruszczyńska 
Samotny ojciec a wychowanie i rozwój dziecka
SINGLE FATHER AND THE CHILD’S UPBRINGING AND DEVELOPMENT
Abstract
The article concerns single-male paternity, especially pedagogical-social problems in the single-parent family, significance of family ties between child and father and the social-legal situation of single fathers in Poland. Moreover, it has been discussed meaning of the family ties between child and father, its influence on child’s puberty and moral-intellectual development. Based on pedagogical literature it has been presented the social and legal situation of single father in Poland with paying close attention to financial situation and living standard of the single father families. The results of research concern granting by courts a direct parental authority over child by single father have been presented as well.
 

Ks. Andrzej Jarosiewicz 
Eklezjologia laikatu w ujęciu błogosławionego Johna Henry’ego Newmana (1801-1890). Szkice eklezjologiczne
ECCLESIOLOGY OF LAITY IN THE TERMS OF BLESSED JOHN HENRY NEWMAN (1801-1890)
Ecclesiological studies
Abstract
The theology of J. H. Newman, understood as the service to the God’s People, rather than being laid out in a proper treaty was expressed in numerous complementary and inter-woven scholarly essays and sermons whose theological issues touch upon the ideas of J. A. Möhler. The concepts of both these great theologians had preceded by many decades the teaching of The First Vatican Council and, in particular, that of the Second Vatican Council which has defined, conceptualized and systematized ecclesiological concepts. In this context the specific ecclesiology of J. H. Newman reveals a new perspective which has brought the catholic schemes out of the conceptual chaos and contradictions that neither the protestant revolution nor the Trent catholic reform could eradicate The ecclesiology of the laity in Newman’s perspective had preceded by decades the intentions of the Fathers of the Second Vatican Council and until now has inspired the successive generations of theologians.

Ks. Marek Kluz 
Orędzie o miłości bliźniego w świetle encyklik Deus caritas est i Caritas in veritate papieża Benedykta XVI
THE MESSAGE OF LOVE OF NEIGHBOR IN THE LIGHT OF THE DEUS CARITAS EST AND CARITAS IN VERITATE ENCYCLICALS BY THE POPE BENEDICT XVI
Abstract
The love of God is essential for human life. It is a source, purpose, and the way of the Christian life. However, the dynamism of love, is not confined to the love for God, but goes further by calling for the love of neighbor. This love is to be modeled on Christ, who revealed it and confirmed it with his whole life and called to follow Him in this attitude. Pope Benedict XVI’s encyclicals Deus caritas est and caritas in veritate are located in this perspective. Following in the footsteps of these two papal encyclicals, the christian vision of the love of neighbor that is rooted in the God’s love and is the duty of every believer, is presented in this publication. It is also an attempt to describe the essence of love, with particular emphasis on the biblical foundation and richness of the terminology contained in language formulas. Only in this context, it was possible to outline the theology of love, and the essential aspects of the Christian message of love of neighbor that is based on this theology.

Ks. Jarosław Kowalczyk 
Pomoc dziecku, osobie bezdomnej i osobie starszej w polskim systemie pomocy społecznej
CHILD, HOMELESS AND OLD PERSON SUPPORT IN POLISH SOCIAL ASSISTANCE SYSTEM
Abstract
The article raises theme of child, homeless and old person support in Polish social assistance system. Document on which reflections are based is Social Assistance Act dated 12 March, 2004. Child support in the Polish social assistance system is not enough, improper offered and often simply blocked by provisions difficult to understand. Additionally, not enough financial funds for this purpose impact the inefficiency of supporting. In turn to tackle a problem of homelessness in Poland one should be joined the state initiative, forces and skills of social workers and engagement of volunteers and ordinary people as well, and of course desires of the homeless themselves. Then, the social work towards the old persons should help them in solving their living problems and mobilize them so as to – if possible – participate actively in the social – cultural life.

Mieczysław Kuriański 
Wkład krakowskiej szkoły w rozwój prawa międzynarodowego w XV wieku
CONTRIBUTION OF CRACOW’S SCHOOL TO DEVELOPMENT OF THE INTERNATIONAL LAW IN THE FIFTEENTH CENTURY
Abstract
This article is devoted to the medieval international law jus gentium. Cracow scholars: Sta-nislaw of Skarbimierz and paul Wlodkowic of Brudzeń developed a doctrine of just war, tolerance and the rights of every human being. Their thoughts were used to defend polish interests at the Council of Constance in connection with the order of the Teutonic Knights possessive policy. Mentioned clergy, representatives Cracow scientific community, have a major contribution to the awareness increase of human rights, based on natural and divine law.
 

Ks. Łukasz Langenfeld 
Błogosławiony Wincenty Kadłubek (1150-1223) – jutrzenka lepszej przyszłości
BLESSED WINCENTY KADŁUBEK (1150-1223) – DAWN OF THE BETTER FUTURE
Abstract
Falling in 2015 the 865 death anniversary of blessed Wincenty Kadłubek makes to bring closer this figure and reflection over his life and activity. The blessed chronicler, bishop and monk also today is for many people an inspiration to honest life, deepen relation with Christ and strengthening the faith. He is also an ex ample of loving the homeland, prayer and asceticism.

Anna Makowska 
„Izraelskie pielgrzymowanie”, czyli kult Boga jhwh podczas dorocznych świąt pielgrzymkowych judaizmu
„ISRAELI PILGRIMAGES”, OR THE CULT OF GOD JAHWE DURING THE JUDAISM ANNUAL PILGRIMAGES FESTIVALS
Abstract
The pilgrimages to places of worship is a very old phenomenon, accompanying human beings nearly from the beginning. They are present in practically all the religions and on all continents, albeit of different popularity levels. It was a duty for the Israelites. This practice was taken over by Christianity in the case of which it has become a kind of the piety pilgrimage in the early Church, firstly, to the places connected with the Passion of Jesus Christ and later, to other Shrines. The present-day Roman Catholic Church also adopts this practice of the followers of Christ. The article titled “Israeli pilgrimages”, or the cult of God Jahwe during the Judaism annual Pilgrimages Festivals, shows the essence and history of making pilgrimages in the ancient Empires and the Nation of Israel. This tradition was presented on the basis of the history of celebrating the three great pilgrimage festivals of Judaism – Passover with Feast Unleavened Bread, the Festival of Weeks and the Feast of Tabernacles. In the second part of the article, the issue of God YHWH worship is discussed, in the period of the 1st and 2nd Temple as well as the changes in the celebration of pilgrimage festivals that took place after the destruction of Jerusalem in the year 70 AC.

Jarosław Sempryk 
Trzy podejścia do etyki w kontekście filozofii zarządzania
THREE APPROACHES TO ETHICS IN THE CONTEXT OF MANAGEMENT PHILOSOPHY
Abstract
The purpose of this article is to analyze these three approaches to business ethics in management philosophy, i.e. the utilitarian approach, human rights and social justice. In connection with unceasing topicality of this theme the special attention was paid to the human rights and social justice.

Ks. Adam Szpotański 
Ruch Comunione e Liberazione w Polsce w latach 1983-2010
COMUNIONE E LIBERAZIONE MOVEMENT IN POLAND IN THE YEARS 1983-2010
Abstract
Comunione e Liberazione Movement was present in Poland early, his main task was to support the Church in Poland for share the charism Priest Giussani. Comunione e Liberazione Movement in the period 1983-2010 engaged in the life of each parish communities was also present for charity and cultural activities.

Yevgeniy Zinkovskiy 
Russian philosophers about the personalistic meaning of love
RUSSIAN PHILOSOPHERS ABOUT THE PERSONALISTIC MEANING OF LOVE
Abstract
A lot of Russian philosophers one has to connect with personalistic thought. Władimir Sołowjow (1853-1900) and Semion Frank (1870-1950) are distinguished among of them. Both of them emphasize a meaning of inalienable dignity of every human being. Both of them also are engaged in love as an existential relationship simply organizing that what is contained in “person” concept.

Sylwia Zydek 
Franciszkańskie sanktuaria Małopolski. Geneza powstania
FRANCISCAN SANCTUARES OF LITTLE POLANDTHE ORIGIN OF FORMATION
Abstract
The article presents the origin of formation of sanctuaries in Little Poland, i.e., the places where the faithful particularly are in contact with sacrum and feel protective care of Jesus’ Mother. History of origin of these sanctuaries is connected with presence of sacred pictures and miracle working events which legitimated functioning of these places as cult and development centers of provincial culture. The Marian sanctuaries run by Franciscans reformers are dated back to the seventeenth century. At that time in monastic chronicles are appeared first mentions on churches in Wieliczka, kazimierz-upon-Vistula, Pińczow and Pilica-Biskupice. These four Marian sanctuaries are places of worship of the Virgin Mary. Coronations of the Madonna pictures made over there took place these days what testifies that there is an explicit historic continuity of their spiritual influence.
 


Teksty źródłowe

Tomasz Jacek Lis 
Źródła epistolarne do dziejów misji sióstr felicjanek w Bośni i Hercegowinie w latach 1903-1904

Ks. Stanisław Zaremba 
Krótsze wyznanie wiary Gotschalka


Recenzje i omówienia

– Całość recenzji i omówień – 
Franciszek Mickiewicz
Wstęp, przekład z oryginału, komentarz
(Ks. Mariusz Rosik)

Ks. Bogdan Biela
Pastoralne nawrócenie w teorii i praktyce parafialnej
(Ks. Bogdan Giemza SDS)

Pozostać w prawdzie Chrystusa. Małżeństwo i Komunia w Kościele katolickim
(Ks. Bogusław Wolański)

Przewodnik: bioetyka dla młodych
(Dominika Warmuz)

Jan Ryszard Sielezin
Życie i męczeńska śmierć ks. Józefa Górszczyka (1931-1964)
(Marek Szajda)

Sprawozdanie z Sympozjum Katechetycznego 25 lat katechezy w szkole
(Ks. Jarosław Kowalczyk)

Sprawozdanie z sympozjum naukowego pastoralistów polskich Wyzwania pastoralne dla duszpasterstwa rodzin w kontekście nowej ewangelizacji (Brenna, 20-21 kwietnia 2015 r.)
(Ks. Bogusław Wolański)

Sprawozdanie z sympozjum naukowego Krajowego Duszpasterstwa Rodzin Zachwyt nad małżeństwem i rodziną (Warszawa, 19-20.05.2015 r.)
(Dominika Warmuz)

Noty o autorach

Araszczuk Stanisław
kapłan diecezji legnickiej, profesor, doktor habilitowany (liturgika), kierownik Katedry Liturgiki, Homiletyki i Kultury Muzycznej Kościoła Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Cierpik Szymon
kapłan diecezji kaliskiej, doktorant w Instytucie Nauk Społecznych Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Drożdż Bogusław
kapłan diecezji legnickiej, doktor habilitowany (teologia pastoralna), profesor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, kierownik Katedry Nowej Ewangelizacji Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Gruszczyńska Elżbieta
doktorantka w Dolnośląskiej Szkole Wyższej we Wrocławiu (pedagogika), nauczyciel katecheta.

Jarosiewicz Andrzej
kapłan diecezji legnickiej, doktor habilitowany (teologia dogmatyczna), adiunkt Katedry Teologii Dogmatycznej w Instytutcie Teologii Systematycznej Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Kluz Marek
kapłan diecezji tarnowskiej, doktor habilitowany (teologia moralna), adiunkt Katedry Teologii Moralnej i Duchowości na Wydziale Teologicznym Sekcja w Tarnowie Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.

Kowalczyk Jarosław
kapłan diecezji legnickiej, doktor teologii (katechetyka), adiunkt Katedry Katechetyki Instytutu Teologii Pastoralnej Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Kuriański Mieczysław
doktor habilitowany (historia Kościoła), absolwent Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Langenfeld Łukasz
kapłan diecezji legnickiej, doktorant w Instytucie Historii Kościoła Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Lis Tomasz Jacek
absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Makowska Anna
doktorantka w Instytucie Nauk Biblijnych Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Sempryk Jarosław
doktor (nauki ekonomiczne), tłumacz przysięgły.

Szpotański Adam
kapłan diecezji legnickiej, doktorant w Instytucie Historii Kościoła Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.

Zaremba Stanisław
kapłan diecezji legnickiej, doktor (teologia dogmatyczna), wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Legnickiej.

Zinkovskiy Yevgenyi
kapłan diecezji karagandyjskiej (od miasta Karaganda) w Kazachstanie, licencjat (filozofia), doktorant na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, prefekt studiów w Międzydiecezjalnym Seminarium Duchownym – Maryi Matki Kościoła.

Zydek Sylwia
doktor (historia), wykładowca na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu.